Het is eigenlijk ironisch dat Antonín Dvorák, die over het algemeen veel meer als een populair dan een werkelijk serieus componist wordt beschouwd, het meest omvang-rijke oeuvre op zijn naam heeft staan in het meest hoogstaan-de, prestigieuze genre van de negentiende eeuw, namelijk het strijkkwartet, dat tot op de dag van vandaag repertoire heeft gehouden. Dvorák voltooide zijn eerste kwartet in
… 1862 en schreef zijn meest beroemde exercitie in het genre in 1893, het "'Amerikaanse' Kwartet nr.12". In 1895 zouden er nog twee volgen, die een waardige bekroning zouden vormen van zijn kwartetoeuvre. Dvorák begon in maart 1895, nog tijdens zijn verblijf in de Verenigde Staten aan het "Kwartet nr.13, op.105", maar schreef slechts enkele bladzijden. Pas na zijn terugkeer in zijn vaderland, voltooide hij in de herfst dit stuk, waarvan het 'Scherzo' wel het meest geslaagde deel lijkt te zijn. Kort na de voltooiing van dit stuk volgde Dvoráks laatste kwartet, het "Kwartet nr.14, op.106". Hoewel dit in veel minder tijd werd gecomponeerd, is het zonder twijfel geslaagder dan zijn voorganger. Het imposante eerste deel is grotendeels op een enkel interval gebaseerd. Het langzame deel is een zeer intens, dramatisch geladen, waarmee het bijna overmoedige ruwe 'Scherzo' een groot contrast maakt. De finale heeft overeenkomsten met het laatste deel van de 'Nieuwe wereld'-symfonie; ook hier worden thema's uit eerste delen gaandeweg teruggehaald, maar dit procédé hanteert Dvorák hier veel overtuigender dan in zijn laatste symfonie. Het Quatuor Talich geeft prima uitvoeringen van Dvoráks laatste twee kwartetten. (JvG)_meer
