The phase 4 world of concert overtures

Catalogusnr.:AB00232

Product:1 lp

Bestel-info:

Decca SPA-409

Genres:

Symfonisch gedicht - Ouverture - Mars - Dans

Object status:

Uitgebracht:voor 1988

Jouw waardering:

Gemiddeld:nog geen waarderingen

Tracks

GenreSymfonisch gedicht - Ouverture - Mars - Dans

Literair geïnspireerde muziek is er altijd wel geweest, denk aan de fameuze Vier Jaargetijden van Vivaldi. Het was echter vooral Berlioz' Symphonie Fantastique die de grens tussen literatuur en muziek deed vervagen. Het symfonische gedicht bloeide in de 19e en het begin van de 20ste eeuw. Het gaat hierbij om orkestwerken die een bepaald buitenmuzikaal gegeven (programma) op plastische wijze uitbeelden. Dat buitenmuzikale gegeven kon van alles zijn: een gedicht, een roman, een toneelstuk, een filosofisch werk (Strauss: Also sprach Zarathustra), een mythe, de natuur (Smetana: Moldau), etc.. Meestal kan zo’n symfonisch gedicht ook wel zonder specifieke kennis van het programma worden genoten. Zo voegde Liszt de titel Les Préludes (naar een gedicht van Lamartine) pas aan de partituur toe nadat het werk al voltooid was. meer

Componist Ludwig van Beethoven

Ludwig van Beethoven
Wolfgang Amadeus Mozart
Richard Wagner

Met zijn verwrongen blik en verwilderde haardos behoort Ludwig van Beethoven tot de meest archetypische verschijningen van de westerse cultuur. Zijn belang voor de klassieke muziek is nauwelijks te overschatten: de schokgolven van zijn Grosse Fuge en de Hammerklaviersonate waren tot ver in de 20e eeuw merkbaar. Beethovens muziek was er niet om feodale en kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders te vleien. Zijn composities waren eerder merktekens op het pad van zijn eigen individuatie; soms plagerig en sardonisch, dan weer woedend en sarcastisch, maar altijd met een diepe compassie voor minderbedeelden. 'Dat de ongelukkige zich mag troosten met het vinden van een lotgenoot' schreef Beethoven in het Heiligenstädter Testament. Beethovens oeuvre wordt vaak in drie periodes verdeeld. Gedurende de eerste periode bouwde Beethoven voort op wat Haydn en Mozart hem hadden aangereikt ('Mozarts geest uit Haydns handen'). Kenmerkend voor deze periode zijn de Kwartetten op.18, de beide eerste symfonieën, de Sonate Pathétique en de Mondscheinsonate. De confrontatie met toenemende doofheid (waarvan het voornoemde Heiligenstädter Testament getuigenis aflegde) markeert het begin van de tweede periode. Tot deze middenperiode behoren meesterwerken als de Derde Symfonie 'Eroïca', de Vijfde Symfonie 'Noodlot', de Zesde Symfonie 'Pastorale', het Vierde en Vijfde Pianoconcert, de Sonata Appassionata (pianosonate nr.23) en de opera Fidelio. De laatste periode wordt gekenmerkt door muziek van een ongehoorde visionaire kracht, alsof alle grenzen doorbroken moeten worden: 'Alle Menschen werden Brüder' (aldus de koorfinale van de Negende Symfonie). Tot deze periode behoren ook de Kwartetten op.127-135, de Pianosonates nr.28-32 en de Missa Solemnis. (HJ) meer

Ze zijn net onder de tafel gekropen. “Peop njim tee”, zegt de jongeman tegen zijn vriendinnetje en hij barst uit in een luid gegiechel als ze de zin vervolgens van achter naar voren uitspreekt. Dan stopt hij en luistert. Serieus. Snel staat hij op – “Mijn muziek. Ze zijn zonder mij begonnen” – en hij haast zich naar de ruimte ernaast. De Italiaanse hofcomponist Salieri die heimelijk en onvrijwillig getuige was van de vrijage, belandt in een geloofscrisis. “Dat... was Mozart!”, verklaart hij in de film Amadeus. God had een 'obsceen kind' uitgekozen als zijn instrument op aarde.

Dit goddelijke instrument werd op 27 januari 1756 geboren in Salzburg. Hij en zijn zusje Nannerl blijken zeer muzikaal te zijn. Mozart is nog maar een kind als vader Leopold de kinderen op tournee neemt langs verschillende hoven door heel Europa. Ook ons land wordt aangedaan. Zo delen ze in de festiviteiten rond de wijding van Willem V als stadhouder.

Mozart als wonderkind. Het is een cliché waar de volwassen Mozart maar met moeite van los kwam. Zowel zijn dominante vader als zijn werkgever (de aartsbisschop van Salzburg) belemmerden zijn vrijheid. Het conflict met de werkgever escaleert in 1781. Mozart werd letterlijk het aartsbisschoppelijke paleis uitgetrapt. Vader Leopold had grote bezwaren tegen Mozarts vrijages met de dochters van de familie Weber. Pas na veel gesputter geeft Leopold in 1782 toestemming voor het huwelijk met Constanze Weber.

In de stad Wenen proberen de jong gehuwden een eigen bestaan op te bouwen. Mozarts opera Die Entführung aus dem Serail is een enorm succes. Ook de première van Le nozze di Figaro (1786) valt in goede aarde. Don Giovanni (1788) wordt echter zeer koel ontvangen, althans in Wenen. Mozart heeft steeds vaker last van geldzorgen. In zijn laatste jaar, 1791, is de situatie nijpend. Een enorme werkdruk ondermijnt zijn gezondheid. Wrang genoeg wordt de opera Die Zauberflöte toch nog een groot succes. De depressieve componist heeft echter last van wanen. Zo denkt hij dat iemand hem wil vergiftigen, misschien is het Salieri wel. Doodziek repeteert hij de zangpartijen van een onvoltooide Requiem, waarbij hij zelf de alt zingt. In de vroege ochtend van 5 december 1791 overlijdt hij.

Mozart is een personage geworden, waarvan de symbolische waarde heel sterk blijkt te zijn. De film Amadeus trok miljoenen mensen naar de bioscoop. De componist is het onderwerp geweest van romans, toneelstukken en films. Er moesten boeken geschreven worden om de mythevorming te doorbreken. Maar de feiten van zijn leven blijven inspirerend. Hij was een wonderkind, een uitzonderlijk muziektalent en een genie die vieze grappen kon maken. Hij had succes maar ook financiële problemen. Hij stierf jong en liet een onvoltooid requiem na.
(CP, HJ)

Zoeken in de bijzondere collectie: klassieke lp's

Externe links

Album

Personen/Groepen

Ludwig van Beethoven

Wolfgang Amadeus Mozart

Richard Wagner

The phase 4 world of concert overtures

Tracks

Nieuwsbrief populair & klassiek

Maak kennis met...

Klarinet en orkest

Neoklassiek

R&B

Engelstalig

Freejazz / avantgarde

Zoeken in de bijzondere collectie: klassieke lp's

Externe links

Album

Personen/Groepen

Ludwig van Beethoven

Wolfgang Amadeus Mozart

Richard Wagner

The phase 4 world of concert overtures

Tracks

Gerelateerde artikelen

Basiscollectie klassiek: De geliefde hoornconcerten van Richard Strauss

Curiosa klassiek: Het Wilhelmus

Klassiek: Beethoven Negende Symfonie – I. De aanloop tot een meesterwerk

Basiscollectie klassiek: Mozart in Wenen

Basiscollectie klassiek: Mozarts Don Giovanni

Basiscollectie klassiek: Le nozze di Figaro

Klassiek: Beethovens late strijkkwartetten

Curiosa klassiek: De glasharmonica

GenreSymfonisch gedicht - Ouverture - Mars - Dans

Componist Ludwig van Beethoven Ludwig van BeethovenWolfgang Amadeus MozartRichard Wagner

Nieuwsbrief populair & klassiek

Maak kennis met...

Klarinet en orkest

Neoklassiek

R&B

Engelstalig

Freejazz / avantgarde

Componist Ludwig van Beethoven

Ludwig van Beethoven
Wolfgang Amadeus Mozart
Richard Wagner