The Bach riddles

Modern creative is de overkoepelden benaming voor iedere vorm van creatieve, vernieuwende, grensverleggende, vaak eclectische improvisatiemuziek. Hij wordt gebruikt om de voorhoede van musici aan te duiden die andere spel- of instrumentatieopvattingen hebben en nog onontgonnen muzikale gebieden verkennen. Zij combineren bijvoorbeeld elementen uit de free jazz en hard bop met compositietechnieken uit de klassieke muziek. Ook zijn onderdelen terug te vinden uit wereldmuziek en popstijlen als hiphop, funk en singer/songwriter. Een voorbeeld is de pianist Uri Caine die als solo-artiest klassieke muziek vermengt met geïmproviseerde muziek. Ook vrijwel alle albums van het label ECM zijn te kenmerken als modern creative jazz.

Free jazz is de jazzstijl waarin de vertrouwde structuur van een ‘song’, bestaande uit akkoorden, melodieën en vaste ritmische patronen en tempo, grotendeels ontbreken en waarin energievaak de plaats inneemt van schoonheid. Spontaniteit staat daarbij hoog in het vaandel. Free jazz ontstond als min of meer officiële stroming in 1960, het jaar waarin altsaxofonist Ornette Coleman een album getiteld Free Jazz uitbracht. Hij speelde akkoordloze stukken, waarin melodie en ritme het voor het zeggen hadden. In de jaren zestig was de term avantgarde een synoniem voor free jazz en in de decennia die volgden gaven de meeste musici zelfs de voorkeur aan dit eerste label omdat zij het woord ‘free’ misleidend vonden: hun muziek was namelijk vaak (toch) zeer georganiseerd.