Opgezwolle staat bekend als een van de meest invloedrijke rapgroepen uit de Nederlandse geschiedenis. Het Zwolse trio bestaande uit Sticks (Junte Uiterwijk), Rico (Ricardo McDougal) en producer/DJ Delic (Peter Blom) tilde op het derde en laatste album Eigen Wereld hun rauwe hiphopgeluid naar een nieuw niveau.
Op de donker klinkende plaat, die bijna 70 minuten duurt, schitteren Delic’s eigenzinnige en gelaagde producties, volgepakt met samples, soundbites, synthesizers en melancholische gypsy-invloeden. Het album staat symbool voor een gouden tijdperk in Nederlandse hiphop, waarbij de tekstgedreven muziek een hernieuwde kwaliteit behaalde en bredere fanbase wist aan te boren. Hoewel Opgezwolle bekend stond als undergroundformatie, kwam Eigen Wereld in 2006 binnen op de 4e positie in de hitlijst, waarna het 7 jaar lang het hoogstgenoteerde Nederlandse hiphop-album zou blijven.
Opgezwolle – Eigen Wereld
Na debuutplaat Spuugdingen Op Die Mic (2001) verscheen in 2003 het album Vloeistof (de voorganger van Eigen Wereld) op Topnotch. Bij Vloeistof zat tevens een lege disc waarop de luisteraar een tweede, downloadbaar album genaamd Brandstof kon branden. Voor de komst van Opgezwolle werd de stad Zwolle niet direct aangemerkt als typische hiphopstad. Op de single Verre Oosten plaatsen Rico en Sticks hun afgelegen geografische positie ten opzichte van de rest van Nederland in een oriëntalistische context: ‘Welkom in het verre oosten, te ver om de fiets te pakken’.
Opgezwolle - Verre Oosten
In het kielzog van Opgezwolle won de hele Zwolse hiphopscene aan terrein. Tot die lichting behoorden onder meer Typhoon, Jawat! en de elektronische producer Kubus, die met zijn album Buitenwesten (2004) een gelijknamige tour deed met Opgezwolle, Typhoon, Jawat en de Rotterdamse groep DuvelDuvel. Op het grillige Gekkenhuis neemt Jawat met Sticks en Rico de turbulente staat van de wereld onder de loep. Op zijn eigen album Ut Zwarte Aap (2005) prijkt een andere samenwerking met Opgezwolle, genaamd Zwarte Koffie.
Opgezwolle, Jawat - Gekkenhuis
Balans is een uitgelezen demonstratie van de originele en rijke productiestijl waarmee Delic Eigen Wereld vult. Shyrock, die in 1998 met de Engelstalige formatie Postmen doorbrak met het album Documents (en daarop de hit Cocktail), levert hier voor de verandering een Nederlandstalige tekst, iets wat hij later ook deed op de albums Het Kapitalisme van U-niq (2008), Winne Zonder Strijd van Winne (2009), en Fakkelteit (2007), het solo-album van Sticks dat werd samengesteld uit tracks die niet op Eigen Wereld verschenen. Onder de naam Maikal X bracht Shyrock in 2011 het reggae-album Genesis uit.
Opgezwolle, Josje, Shyrock - Balans
Winne groeide uit tot icoon en voorvechter van hiphopstad Rotterdam, maar stond ten tijde van Eigen Wereld nog aan het begin van zijn snel ontvouwende carrière. Op de stuwende vioolproductie van Volle Kracht belicht hij dit proces: ‘Van de rapper zonder naam naar de Rotterdamse trots’. De vruchtbare connectie tussen Opgezwolle en rappers uit de Rotterdamse scene resulteerde eerder tevens in Opgeduveld (2002), een gezamenlijk album met DuvelDuvel.
Opgezwolle, Winne - Volle Kracht
Ondanks het succes van Eigen Wereld besloot Delic Opgezwolle te verlaten, omdat hij zich niet langer creatief uitgedaagd voelde. Van Sticks verschenen daarna nog vele solo-albums met verschillende producers, waaronder A.R.T. (Alledaagse Waanzin), Moon (Stick Bukowski) en Dazzled Kid/Tjeerd Bomhoff (Dazzled Sticks). Ook Rico maakte solo muziek, waaronder het album DMT met Kubus (2011) en het reggae/rap-album Irie (2014), dat bijdragen bevat van Doe Maars Henny Vrienten. Van Delic verscheen in 2018 het (grotendeels) instrumentale album Kidnap At The Noodle Shop. Met collectief Fakkelbrigade maakten Rico en Sticks het album Colucci Era (2009), en als duo het door Kubus geproduceerde IZM (2017).
Fakkelbrigade – Karavaan
Op Lekker Hoor, afkomstig van Stick’s album StickMATIC uit 2020 (een ode aan hiphopklassieker Illmatic van Nas), werken Sticks en Rico samen met Mula B, een van de vele rappers van een latere generatie die werden geïnspireerd door de ongepolijste maar technisch hoogstaande raps van Opgezwolle.
Sticks, Rico, Freez, Mula B - Lekker Hoor
(SD)
